Yuzuklerin Efendisi / Turkiye LOTR / Turkey

Anaglareb göndermiş "Daha önce de tartıştığımız bir konu vardı, elflerin dili, tanrısal diller nereden çıkmıştır, bunların örnekleri var mıdır diye uzun uzun araştırmıştık.

Sınırlı kaynaklarla sınırlı araştırmalar yapabilmiştim o zamanlar, şimdi sevgili Fireforgeun bana gönderdiği War Of The Jewels adlı Orta Dünya Tarihi dizisinin 11. kitabını okurken gördüm, kendi nickimle alakalı da çok ilginç bilgiler buldum ama ilgileneceğinizi sanmıyorum.

Valarin diye bir dil var ve Tol Eresseanın efendilerinden biri Pengolodh, bildiğiniz gibi Noldorun en önemli dil bilgini Rumile bilgiler veriyor. Bu bilgiler daha çok örneklerden oluşuyr ve Lammas adlı bölümde uzun uzadıya anlatılmış. Bir kaç örnek vermeyi uygun görüyorum çünkü asıl isimler o kadar farklı ki elf isimlerinden, tanrısal bir çeşni katılmış sanki.

Pengolodh önce, şöyle bir konuşma yapıyor Rumile:

Valarinwe lisanı, iluvatarın her iki çocuğun da çok zor gelmiş, bunların içinden eldar kullanabileceği kadarını almış bu zengin lisandan. Daha sonraları hroa ve feadan da yararlanmış. (Burada hroa ve feanın ne olduğu hakkında bilgi yok, sözlük anlamı olarak belki biraz oynamayla, irade ve söz olarak düşünebiliriz.)

Daha sonra Oyun Evi ve Eresseanın diğerkaynaklarından da yararlanan ve kendi çalışmalarını yapan Rumil, çok ilginç Valarin kelimeleri buluyor. Buraya yazmaya çalışayım, yabancı karakterlerin nasıl okunduğu konusunda lütfen aşağıdaki eke bakın. Dikkatle okursanız, arapça, farsça ve hatta türkçeden esintiler geliyormuş gibi.

Ainu: (Düzen.) > Ayanüz

Asar: (Festival, bayram.) > Aþar

Axan: (Hükmedici, Buyurucu, Eru.) > Akaan

Indil: (Menekşe.) > Iniðile

Mahalma: (Taht) > maχāllām

Miruvor: (Şarap.) > Mirübhöze

Pengolodh daha sonra özel isimlere ve renklere geçmiş. Özellikle Ulmonun valarindeki ismine dikkat etmenizi öneririm.

Nasar: kırmızı

Ulban: Mavi

Tulka: sarı (Tulkasla ilgili ne gibi bir bağlantı kurabiliriz bilmiyorum, belki sarı saçları?)

Valar isimleri:

Aule > Azülez

Manwe > Manāwenüz

Tulkas > Tulükhastāz

Ulmo > Uluböz

Osse > Gaerys

Biliyorsunuz Oromenin bir ismi de Araw. Bunların anlamlarının farklı olduğunu zannediyordum halbuki valarin isminden sindarine kadar değişmeye uğramış.

V: Araχāmez > Q: Orome > Arāme > arquemæ > arauma > arauv > S: Araw

Buradaki kelimeler daha eski versiyon valarin diline göre yapılmış, Laurel mesela, Tulka ile yer değiştirmiş, halbuki ikisi de altın sarısı.

Uru, Ruur: Ateş

Ithır: Işık

Ulu: Su

ebeth: Hava

Arda: Aþāraphelün, Duamanüðāñ

Telperion (Gümüş-çiçek): Ibriniðilpathānezel

Laurelin (Altın-Meyve): Tulukhedelgorüs

Ithil (Ay): Phanaikelüth (Parlak-ayna)

Anar (Güneş): Aþāraigas (Kızıl-çiçek)

Melkor (Güç içinde yükselen): Mbeleköro (Güçlü)

Eru ise hiç değişmemiş Iluvatar...

Not: Tolkien Valarin lisanında neredeyse bütün latin alfabesini kullanmış,içinde üzeri çizgili o ve u olanları ö ve ü olarak yazdım zaten ö ve ü yü de kullanmış. İkisininde okunma şekilleri aynı ama. çünkü okunma açısından bir fark yok, ı harfi bilerek kullanılmış. þ harfi ise ş olarak, χ yunanca chi harfi h harfi olarak, ð gırtlaktan bir h sesi, ñ niü olarak, ise ş gibi okunmalıdır. æ a-e arası bir harf biliyorsunuz. Āyı e olarak okursak doğru okunma yakalanmış oluyor.

Boşa zaman kaybı gibi gelebilir size ama bana çok ilginç geldi yazayım dedim. Çok da ilginç, Tolkienin diğer dillerden nasıl etkilendiğini görmek daha da güzel.

Sevgiler.

"